Đối với nhiều anh em đam mê thuộc thế hệ cuối 8x và 9x thì Windows 95 đã trở thành một phần của tuổi thơ rồi. Được ra mắt vào ngày 24/8/1995, Windows 95 đã trở thành biểu tượng cho cho sự sáng tạo tuyệt vời, sự thành công của các dòng PC không dùng các dòng lệnh để điều khiển và giúp tên tuổi của Microsoft phủ sóng khắp nơi. Vậy những yếu tố nào đã biến Windows 95 thành một tượng đài bất diệt trong lòng người dùng phổ thông cho đến chuyên nghiệp, mời anh em cùng tìm hiểu qua bài biết này nhé.

Điểm khác biệt đáng chú ý của Windows 95 là nó cố gắng giúp người dùng thoát khỏi cách điều khiển máy bằng những dòng lệnh (command line) như thời Windows 3.11 mà sử dụng giao điện được trau chuốt về mặt đồ họa dù phần nhân vẫn sử dụng kernel MS-DOS. Trước khi Windows 95 xuất hiện, người dùng PC phải mua riêng Windows và MS-DOS rồi cài từng cái chồng lên nhau. Theo mặc định thì mọi người sẽ khởi động máy vào MS-DOS trước, khi nào cần dùng Windows thì mới bật lên.

Đến khi Windows 95 xuất hiện, MS-DOS được gộp chung với phần “vỏ” Windows và trở thành một hệ điều hành hoàn chỉnh. Như vậy, Windows 95 vẫn tương thích với hàng nghìn chương trình được tạo ra cho MS-DOS và Windows 3.x ngày trước và trở thành một bản nâng cấp “đáng đồng tiền bát gạo” với hầu hết người dùng.

Tất nhiên thì hệ điều hành nào cũng có điểm yếu, đối với Windows 95 là dễ bị crash do xung đột quản lý RAM hơn các đời Windows sau này. Nhưng nếu bỏ qua điểm yếu này thì Windows 95 có rất nhiều thứ hay ho anh em ạ.

Sự ra đời của Start menu và Taskbar

Chắc chắn anh em đều đã quen thuộc với Start menu và thanh taskbar rồi và cả hai thứ này đều có nguồn gốc từ Windows 85. Start menu xuất hiện để thay thế gọn gàng cho công cụ Program Manager từ thời Windows 3.x và giúp mở các ứng dụng trong máy dễ dàng hơn. Thời điểm Windows 95 ra mắt, Microsoft đã dùng nút Start để làm nhân tố chính để quảng cáo cho hệ điều hành mới và đưa ra thông điệp đây là nút để người dùng “bắt đầu” sử dụng PC.

Còn thanh Taskbar chạy dọc bên dưới màn hình cung cấp một thứ nhỏ nhưng vẫn đầy đủ tiện ích giúp quản lý các chương trình, tác vụ đang hoạt động. Vào thời bấy giờ, không có một hệ điều hành nào có thanh Taskbar tiện lợi như vậy, ngay cả Macintosh của Apple cũng không có. Chính thanh Taskbar đã làm fan hâm mộ của Apple phải câm lặng vì hệ điều hành mà họ thường chế nhạo là đạo nhái Macintosh đã vượt mặt đối thủ về mặt chức năng. Mãi đến năm 2000 thì Mac OS X beta mới có task manager nhé.

Sự ra đời của Windows Explorer và nhiều tính năng khác

Windows 95 cũng đánh dấu sự lần đầu tiên Windows Explorer hay còn được gọi với một số cái tên khác như File Explorer, My Computer trong các đời Windows sau này. Nếu dùng Windows 3.x thì anh em sẽ có hai công cụ để quản lý file và ứng dụng tách biệt với nhau, nhưng với Windows Explorer thì chúng ta có một chương trình kết hợp cả hai thứ đó lại với nhau. Thế là người dùng có một công cụ “vạn năng” không cần phải xử lý một đống khung cửa sổ chứa đầy icon của file hoặc ứng dụng và có khi là không cần dùng đến Start menu hoặc thanh taskbar luôn

Bên cạnh File Explorer, Windows 95 cũng có rất nhiều cải tiến như:

  • Click chuột phải vào một file bất kỳ để hiện context menu.
  • Có thể lưu file ngay trên màn hình chính.
  • Shortcut cho các loại file.
  • Thùng rác – Recycle Bin.
  • Device Manager
  • My computer ngay trên màn hình chính.
  • Công cụ Find có thể tìm kiếm trên toàn hệ thống.
  • Hỗ trợ các ứng dụng 32bit.
  • Hỗ trợ phiên bản DirectX API mới, cho chép chơi game toàn màn hình.

Nói chung thì Windows 95 là một chân trời mới mà không có phiên bản Windows nào thực hiện được, giúp mọi người dùng chuột nhiều hơn để hoàn thành công việc chú không cần phải dùng phím như thời MS-DOS.

Freecell

Trước khi Windows 95 chính thức ra mắt thì Freecell đã từng xuất hiện trên Windows 3.x với dạng chương trình trình diễn. Đến khi tựa game này được tích hợp sẵn vào Windows 95 thì nó trở thành một hiện tượng mới, đứng ngang hàng với các game “huyền thoại” như Xếp bài – Solitaire và Dò mìn – Minesweeper từng ra mắt trước đó. Chiều sâu và độ phức tạp của gameplay khiến rất nhiều anh em cắm mặt vào máy hàng giờ liền để giải quyết 32.000 cách xếp bài trong game.

Internet ngay trên màn hình chính

Trong lần phát hành đầu tiên, Windows 95 không được cài trình duyệt web. Thay vào đó, chúng ta sẽ thấy một icon của một dịch vụ online mới ngay trên màn hình có tên The Microsoft Network (MSN). Microsoft xem đây là đối thủ của CompuServe và Prodigy. Tuy nhiên, ngay cả khi ra mắt MSN thì Bill Gates đã nhận ra World Wide Web sẽ thống trị thế giới nên đã sớm chuyển MSN thành nhà mạng (ISP).

Còn trình duyệt huyền thoại Internet Explorer thì xuất hiện trên Windows 95 với vai trò là tiện ích bổ sung. Đến tháng 12/1995 thì Microsoft mới đưa Internet Explorer thành trình duyệt mặc định. Sau đó thì Internet Explorer bị các nhà phát trình duyệt khác kiện độc quyền và bắt đầu những câu chuyện buồn của chính nó. Nếu có hứng thú thì anh em có thể xem lại bài viết Câu chuyện buồn của Internet Explorer, ông hoàng trình duyệt một thời nhé

Kỷ lục chi phí Marketing mới

Để giới thiệu Windows 95 đến công chúng thì Microsoft đã đầu tư một chiến dịch quảng cáo vô cùng rầm rộ có chi phí lên đến 300 triệu USD. Đây là chiến dịch marketing lớn nhất vào thời bấy giờ và có lẽ là lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ luôn anh em ạ. Chưa từng có một loại phần mềm nào được quảng cáo đến mức như vậy, bầu trời màu xanh, cái tên đầy thân thiện và bắt tai của Windows 95 xuất hiện trên mọi phương tiện truyền thông, từ tạp chí, radio, TV và các biển quảng cáo. 

Có lẽ chi phí marketing khổng lồ như vậy cũng là do Microsoft mua cả bản quyền bài hát Start it up của ban nhạc Rolling Stone huyền thoại và chèn vào các đoạn quảng cáo trên truyền hình. Bên cạnh đó, vào ngày Windows 95 ra mắt thì Microsoft còn phát trực tiếp chương trình trên toàn thế giới thông qua vệ tinh nữa mà. 

Hiệu quả chương trình Marketing này thì khỏi phải bàn rồi anh em, người người nhà nhà đều biết và dùng Windows 95. Tổng cộng thì Microsoft đã bán được 1 triệu bản sau tuần đầu tiên ra mắt và 40 triệu bản trong vòng một năm, một con số khủng khiếp vào thời điểm đó anh em ạ.

Nguồn: How To Geek