Đối với anh em game thủ thì việc cài game xong Windows báo thiếu một cái file có đuôi .dll nên dính lỗi không cho chúng ta chơi game đã không còn là điều xa lạ nữa rồi. Tuy nhiên, đa phần anh em sẽ không biết đây là file gì rồi làm sao để tìm lại file bị mất. Trong bài viết này, mình sẽ giải thích đây là loại file gì và cách xử lý tình huống này.

File DLL là gì?

DLL là từ viết tắt của Dynamic Link Library, là một loại file chứa các loại code và dữ liệu để thực hiện một hành động, một thao tác cụ thể trong Windows. Khi cần thì các chương trình sẽ gọi các file DLL ra để thực hiện công việc chúng được lập trình sẵn. Về cơ bản thì file DLL cũng gần giống như một chương trình nhưng anh em không thể double click vào rồi mở lên dùng tính năng của nó. Thay vào đó, các file DLL được thiết kế để hoạt động khi các ứng dụng khác yêu cầu và có thể được dùng bởi nhiều ứng dụng cùng lúc. Ngoài ra, các loại file DLL thêm đặc điểm là chúng được liên kết với nhau, khi một file DLL được “triệu hồi” thì có thể kéo theo nhiều file DLL khác xuất hiện theo.

Đọc thì có thể hơi khó hiểu nên anh em có thể tham khảo ví dụ này: có một file tên là quét_ổ_cứng.dll có chức năng tìm ổ đĩa nào đang có nhiều dung lượng trống rồi cài game vào. Thế là mỗi khi anh em cài game thì game nào cũng sẽ triệu hồi file quét_ổ_cứng.dll để tìm nơi nào đủ trống rồi đưa ra gợi ý nơi cài game cho chúng ta. Chính bản thân của Windows cũng được cài sẵn rất nhiều file DLL khác nhau, anh em có thể mở thư mục System32 trong ổ đĩa C để xem. 

Các file DLL cho phép các các đoạn code được viết theo dạng mô đun và có thể tái sử dụng nhiều lần nên các nhà phát triển phần mềm không phải dành thời gian ngồi lập trình những chức năng quá đơn giản, quá phổ biến lại từ đầu. Và dù các lập trình viên vẫn sẽ phải tự viết code riêng khi cần thiết, để tạo ra các file DLL phù hợp chương trình của họ nhưng phần lớn ứng dụng vẫn thường hay triệu hồi các file DLL có tích hợp sẵn trong các gói Microsoft .NET Framework và Microsoft C++ Redistributables của Windows.

Bên cạnh đó, lợi ích lớn nhất của việc viết code theo dạng phân chia mô đun là giúp dễ dàng cập nhật riêng từng file DLL chứ không cần phải cập nhật hết toàn bộ ứng dụng và còn đặc biệt có lợi khi các file DLL đó là của bên khác làm. Ví dụ một chương trình dùng dll của có trong các gói .NET Framework thì khi Microsoft cập nhật tính năng hoặc nâng bảo mật lên thì các ứng dụng dùng ké DLL cũng sẽ được hưởng lợi.

Nhưng anh em không nên tự tải riêng một file DLL

Với một số kiến thức cơ bản như trên thì chắc hẳn nhiều anh em sẽ nghĩ rằng nếu thiếu một vài file DLL thì cứ tìm chúng trên mạng rồi tải về là sửa được đúng không nào. Tuy nhiên, vấn đề lớn nhất ở đây là các file DLL trôi nổi trên mạng thường là các bản lỗi thời vì hiếm khi có người siêng năng tìm từng file DLL lẻ tẻ rồi thường xuyên cập nhật bản mới cho chúng ta. Đa số các bên làm ra file DLL sẽ không cho phép bạn cập nhật từng file riêng nên dù bạn có tìm ra được file DLL phiên bản mới nhất thì cũng chưa chắc cài đặt thành công.

Bên cạnh đó, các file DLL thường được gom lại thành một gói di chung với nhau. Khi nhà phát triển cập nhật thì họ sẽ cập nhật toàn bộ gói DLL luôn nên anh em tự tải một file DLL phiên bản mới nhất về thì khả năng sẽ bị “lệch pha”, không cùng phiên bản với các file DLL còn lại. 

Ngoài ra, còn một vấn đề nữa là độ an toàn và tin cậy của file DLL và trang web cung cấp. Các nguồn này có thể bị dính virus hoặc các phần mềm độc hại khác có thể nhiễm vào PC. Phần quan trọng nhất là vì bản chất của các file DLL là được tích sâu vào hệ thống nên lỡ có tải nhầm file dính virus thì con virus cũng sẽ đi sâu vào máy của anh em hơn mấy con virus bình thường rất nhiều.

Nên làm gì khi máy báo bị thiếu DLL?

mặc dù máy chỉ máy thiếu duy nhất một file nhưng khả năng cao là các file DLL khác trong cùng gói cũng đã bị hư hỏng hoặc cũng bị mất. Lý do máy chỉ báo mất một file có thể là vì mới chương trình mới chỉ triệu hội đến file DLL đó thôi chứ có khi là còn mất hoặc hư hỏng nhiều file DLL khác nữa. 

Nguyên nhân của việc hư hỏng, mất file DLL thì có thể là do trong quá trình cập nhật gói DLL bị gián đoạn, quá trình đổi file DLL mới không thành công hoặc thay thế bởi một bản sao tạm thời. Thậm chí khi anh em cập nhật chương trình thì vẫn có khả năng chính nhà phát triển vô tình tạo ra lỗi và làm hư hỏng các file DLL của chương trình và nhiều nguyên nhân không biết từ đâu xuất hiện.

Vì vậy, chỉ có một cách duy nhất để đảm bảo tìm được một một bản DLL ổn định, được cập nhật và không dính virus là từ người làm ra nó. Chẳng hạn như :

  • Windows installation media: nếu bạn đã xác định chính Windows bị mất DLL thì có thể dùng tính năng sửa chữa Windows trong công cụ installation media trước khi thử cách cài lại Windows mới. Công cụ này sẽ tự quét và sửa các file hệ thống bị hư hỏng cho chúng ta. Anh em có thể lên trang chủ của Microsoft để tải về cho đúng với đời Windows đang dùng.
  • Các gói Microsoft .NET Framework: thường thì các Windows sẽ tự động cài các gói .NET Framework cho chúng ta luôn, nhưng nếu anh em xác định được các gói này bị mất file DLL thì có thể thử update Windows lên bản mới nhất thì sẽ sửa được. Nếu không sửa được thì có thể tài công cụ sửa lỗi .NET Framework của Microsoft để sửa.
  • Các gói Microsoft Visual C++ Redistributable: Tùy vào ứng dụng bạn đang sử dụng mà sẽ cần nhiều hoặc ít phiên bản C++  Redistributable khác nhau. Các bạn có thể xem lại bài viết này để hiểu rõ mình chuẩn bị làm gì và cách sửa lỗi.
  • Từ chính chương trình: nếu bị mất file DLL của chương trình thì cách tốt nhất là anh em gỡ ra, cài lại từ đầu. Nếu chương trình có tính năng sửa lỗi tự động thì anh em cũng nên dùng thử vì khả năng sửa được cũng khá cao.

Nói chung thì anh em gặp phải tình trạng mất file DLL khá nhiều và cách tốt nhất là không nên tự tải các file riêng lẻ về tự cài nhé.

Nguồn: How To Geek