Khi anh em sử dụng máy PC thì phần mềm là một thứ gì đó rất chi là phiền phức. Chúng bắt anh em phải lò mò các bước cài đặt, thỉnh thoảng gây lỗi, gây xung đột, làm lag máy và những khi update thì bị di chuyển những tính năng bên trong đi lung tung. Tuy nhiên, anh em không nên vì lo lắng sự phiền phức mà lười cập nhật các phần mềm. Trong bài viết này, mình sẽ giải thích những lợi ích mà anh em nhận được nếu chịu khó cập nhật các loại phần mềm có trong máy nhé.
Nguy cơ khi không cập nhật phần mềm
Để viết ra một phần mềm không hề đơn giản nên sai sót là điều không thể tránh khỏi và thường xuyên xảy ra. Trong đó, hệ điều hành và các ứng dụng anh em đang sử dụng hằng ngày đều có các lỗ hổng bảo mật bên trong và được các nhà phát triển vá lại thông qua các bản cập nhật bảo mật (security update). Nếu anh em thường xuyên cập nhật hoặc để cho các chương trình tự động cập nhật thì sẽ liên tục nhận được các bản cập nhật bảo mật này và sẽ giảm thiểu nguy cơ bị kẻ gian tấn công.
Ngày nay, có khá nhiều loại lỗ hổng bảo mật nhưng lỗi phổ biến nhất là phần mềm đọc các file nhìn thì bình thường nhưng thật chất lại rất độc. Ví dụ như các loại file hình ảnh JPEG hoặc file âm thanh MP3 được chế tạo đặc biệt nhằm khai thác các lỗ hổng bảo mật đã biết trong một ứng dụng nào đó để cài malware vào máy. Một lỗ hổng trong trình duyệt web cũng có thể tạo cơ hội cho các trang web vượt qua hàng rào bảo mật rồi cài malware, một lỗi trong hệ điều hành có thể để virus dễ dàng xâm nhập và điều khiển hệ thống.
Khi đã có quyền truy cập vào máy, kẻ xấu có thể dễ dàng cái các loại ransomware để khóa file trong máy và tống tiền như những gì WannaCry đã từng làm hoặc cài keylogger để đánh cắp mật khẩu, thông tin cá nhân, số tài khoản ngân hàng của chúng ta. Thậm chí, hacker còn dùng webcam của anh em để chụp lén một cách vô cùng dễ dàng. Thậm chí, sẽ còn nguy hiểm hơn nếu anh sử dụng các phiên bản phần mềm đã quá cũ, không còn được nhà phát triển hỗ trợ, không còn được cập nhật nữa.
Chỉ bằng cách thường xuyên cập nhật phần mềm, anh em đã có thể hạn chế rất nhiều tình huống đau đầu và thậm chí là đau tim nữa.
Những phần mềm anh em nên đề cao cảnh giác
Không chỉ có trình duyệt web và hệ điều hành mới tiềm ẩn các lỗ hổng bào mật đâu nhé. Có rất nhiều loại phần mềm khác tưởng chừng không ai thèm hack nhưng vẫn đầy rẫy nguy cơ, chẳng hạn như:
- Microsoft Office từng tồn tại rất nhiều lỗ hổng, một bản Word 2000 có thể là vừa đủ với nhu cầu của anh em nhưng rất dễ bị khai thác. Chỉ cần anh em tải trúng một file doc trôi nổi trên mạng có kèm theo một con virus thì Word 2000 sẽ không thể nào phát hiện ra được mà cứ thế mà mở file. Hiện nay, phiên bản Microsoft Office cũ nhất còn đang được hỗ trợ là Office 2010 và thời hạn là đến ngày 13/10/2020.
- Các công cụ giúp giải nén và các loại file nén như WinRAR, 7-Zip và WinZip cũng tìm ẩn không ít lỗ hổng bào mật. Chắc chắn anh em game thủ không ít thì nhiều đã tải những file game crack nén chung với vài con virus rồi đúng không nào.
- Photoshop và các ứng dụng xem, chỉnh sửa hình ảnh cũng chứa rất nhiều lỗ hổng bảo mật cho phép malware xâm nhập vào máy thông qua các file hình ảnh “bậy bạ”.
- Các ứng dụng media player phổ biến như VLC, iTunes hoặc Spotify cũng tiềm ẩn nguy cơ tạo đường cho malware chiếm quyền kiểm soát máy tính khi mở các file nhạc hoặc video mờ ám.
So với các ứng dụng trên, các ứng dụng yêu cầu kết nối với Internet khi hoạt động hoặc có thể mở bất kỳ được tải xuống từ Internet thì loại ứng dụng này càng dễ bị tần công.
Những ứng dụng không nhất thiết phải cập nhật lên phiên bản mới nhất
Không phải lúc nào anh em cũng phải nâng cấp lên phiên bản mới chính mới nhất vì nhiều loại phần mềm cũ nhưng vẫn được hỗ trợ và được cập nhật bảo mật, chẳng hạn như:
- Windows 8.1 dù đã cũ nhưng những còn được Microsoft hỗ trợ và cập nhật bảo mật đến 10/1/2023 chứ chưa bị khai tử như Windows 7 và Windows XP.
- Microsoft Office năm nào cũng ra bản mới nhưng một số bản cũ thì vẫn được hỗ trợ rất lâu. Anh em không cần phải mua ngay gói Microsoft 365 hoặc phiên bản Office mới ra mắt. Bản Office 2016 ra mắt từ năm 2015 vẫn hỗ trợ cập nhật bảo nhật đến ngày 14/10/2024.
- Firefox Extended Support Release (ESR) sẽ ít khi phải cập nhật hơn các trình duyệt khác. Bản Firefox tiêu chuẩn sẽ cập nhật sau mỗi 4 tuần, nhưng bản ESR sẽ cập nhật lớn sau mỗi 42 tuần. Tuy nhiên, Mozilla vẫn cập nhật bào naht65 cho bản ESR như bản bình thường nhé.
Ngoài ra, nếu anh em có một dàn PC cũ, không có kết nối với Internet vẫn đang chạy một số chương trình đời cũ thì cũng không đáng quan ngại cho lắm. Chỉ là anh em nhớ cẩn thận khi chép file mới vào máy, lỡ có dính virus thì các phần mềm cũ rất khó chống đỡ và nguy cơ mất dữ liệu là rất cao.
Tóm lại, nếu anh em có đang dùng một phần mềm quá date thì nên chuyển sang dùng các phiên bản mới hơn, không nhất thiết phải mới nhất, chỉ cần phần mềm đó vẫn đang trong thời gian hỗ trợ là được anh em ạ. Tất nhiên là anh em vẫn có quyền cập nhật phần mềm, đây là chuyện không thể bắt buộc, nhưng anh em cũng nên cân nhắc các rủi ro mà mình vừa chia sẻ nhé.
Nguồn: How To Geek
