Lịch sử tiến hóa luôn không ngừng chứng kiến những điều kỳ diệu. Những sinh vật mạnh mẽ không ngừng vươn lên để trở thành những kẻ thống trị trong chuỗi thức ăn của chúng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về những sinh vật đã từng tung hoành và thống trị trên khắp các đại dương của trái đất trong suốt chiều dài của lịch sử tiến hóa. Có thể chúng không còn tồn tại nữa nhưng ít nhất là chúng đã từng có một quá khứ huy hoàng.
Leedsichthys
Bạn nghĩ một con cá có thể to đến đâu? Nhớ là không tính mấy con cá voi nhé, bọn này là động vật có vú chứ không phải là cá và chúng thở bằng phổi, chúng ta đang nói đến mấy con cá thở bằng mang ấy. Vậy, bạn nghĩ con cá thở bằng mang lớn nhất từng tồn tại sẽ to cỡ nào?
Thật ra thì chuyện đó chẳng ai biết cả, tuy nhiên chúng ta vẫn ghi nhận lại được sự tồn tại của một loài cá khổng lồ, được đặt tên là Leedsichthys và loài này chính là loài cá lớn nhất mà nhân loại từng biết. Chúng tung hoành trên các đại dương vào khoảng 165 giữa kỷ jura. Kích thước của chúng cũng sẽ làm bạn bất ngờ đấy.
Mẫu vật đầu tiên được phát hiện vào thập niên 1880, cho đến nay đã có mẫu vật từ hơn 70 cá thể được tìm thấy nhưng chủ yếu rất rời rạc. Bản chất cơ thể của loài này cũng dễ bị hủy hoại theo thời gian nên rất khó để có thể xác định được hình dạng và kích thước thật sự. Tuy nhiên, sau rất nhiều nghiên cứu và các cuộc tranh luận nổ ra thì cuối cùng các nhà khoa học cũng đã thống nhất được về kích thước thực sự của một mẫu vật có biệt danh “Big Meg” là 16.5 m.
Về cân nặng của nó thì vẫn chưa xác định, tuy nhiên để cho bạn dễ hình dung thì một con cá nhà táng đực có cùng chiều dài đó sẽ nặng đến khoảng 40 tấn. Nếu Leedsichthys có kích thước thuôn dài hơn thì có lẽ sẽ nhẹ hơn, tuy nhiên đó vẫn là một mức cực kỳ ấn tượng. Cho ai chưa biết thì một con voi Châu Phi trưởng thành cũng chỉ nặng tầm 7 tấn rưỡi mà thôi.
Với cơ thể khổng lồ, Leedsichthys chính là loài cá lớn nhất từng được con người ghi nhận và gần như không có khả năng có kẻ thù tự nhiên. Cũng phải thôi, nó to như cá một con cá nhà táng cơ mà.
Mosasaurus Hoffmanni
bạn nhớ con thương long cực kỳ ấn tượng trong Jurassic World 2015 chứ, nếu chưa nhớ thì bạn có thể nhìn vào ảnh động dưới đây nhé!
Với những mẫu vật thu thập được về loài này, các nhà khoa học ước tính một con thương long Mosasaurus Hoffmanni có thể dài khoảng 17 đến 18m, nặng từ 15 đến 20 tấn, và chỉ riêng hộp sọ của một con trưởng thành đã có thể dài đến gần 2m rồi. Không những có kích thước khổng lồ, thương long Mosasaurus Hoffmanni còn tiến hóa đến mức gần như hoàn hảo để trở thành một trong những loài ăn thịt đáng sợ nhất trong lịch sử của sự sống:
- Cơ thể có dạng thuôn dài, mang đến hiệu quả thủy động học hoàn hảo, giảm lực cản nước đến mức tối thiểu.
- Một cái đuôi mạnh mẽ với những bó cơ to lớn, chóp đuôi có dạng mái chèo giúp đạt tốc độ cao dưới nước.
- Tứ chi tiến hóa thành dạng mái chèo, kết hợp với đuôi để kiểm soát hiệu quả dòng nước giúp chuyển hướng linh hoạt.
- Cấu trúc hộp sọ có nhiều nét tương đồng với cá sấu hiện đại, bộ hàm dài và xương hàm rất dày, tạo tiền đề cho những cú táp có lực cắn kinh hoàng.
- Hàm răng của thương long Mosasaurus Hoffmanni gồm những chiếc răng hình chóp đan khít vào nhau, tương tự các loài khủng long ăn thịt và cá sấu hiện đại, giúp ghim chặt và bắt giữ con mồi.
Với cấu trúc hộp sọ như vậy một con Mosasaurus Hoffmanni có thể tạo ra lực cắn ít nhất bằng một phần ba khối lượng cơ thể của nó, Cú táp của một con Mosasaurus Hoffmanni nặng 15 đến 20 tấn có thể dễ dàng bẻ cổ, làm gãy chân hoặc phá vỡ hộp sọ của một con T-Rex trưởng thành.
Câu chuyện trong bộ phim Jurassic World 2015 kết thúc bằng cảnh con Indominus Rex bị thương long lôi cổ xuống biển. Có lẽ phim đã hơi phóng đại kích thước của loài này nhưng đối với những gì chúng ta biết về chúng thì đó là chuyện hoàn toàn có khả năng.
Cá nhà táng
Có thể các bạn không để ý nhưng cá nhà táng thực sự là một loài sinh vật ấn tượng và xứng đáng được nêu tên trong danh sách này.
Cá nhà táng, tên khoa học là Physeter macrocephalus, chúng là động vật có vú và là loài có răng lớn nhất còn sống. Một con cá nhà táng được trưởng thành có thể nặng đến hơn 18 m và nặng 57 tấn. Thức ăn chính của chúng là mực, cá, đôi khi là cá mập và thậm chí là mực khổng lồ nữa.
Cá nhà táng có kích thước và sức mạnh đáng sợ, nó còn là loài săn mồi nên gần như không có kẻ thù tự nhiên. Rõ ràng là chẳng có loài sinh vật nào đủ mạnh để chọc vào một con cá nhà táng trưởng thành cả, kể cả là một con thương long sống lại. Vì thế nên có thể xem cá nhà táng là vô địch trong những kẻ săn mồi của thể giới tự nhiên hiện nay.
Vì mỡ của cá nhà táng có rất nhiều công dụng như làm nến, xà phòng, mỹ phẩm, dầu máy… và long diên hương nên từ thế kỷ 18 đến cuối thế kỷ 20, chúng bị săn bắt đến khi giảm mạnh số lượng trong tự nhiên. Năm 1820, một con cá nhà táng đã đã tấn công và đánh chìm chiếc tàu săn cá voi Essex. Vụ việc này được xem là đã trở thành nguồn cảm hứng cho cuốn tiểu thuyết Moby Dick.
Shastasaurus Sikanniensis
Như ở bên trên thì mình chúng ta đã có nhắc đến Mosasaurus Hoffmanni như một trong những loài bò sát biển to lớn nhất. Tuy nhiên đó là “một trong”, lớn nhất thì Shastasaurus Sikanniensis mới là loài lớn nhất.
Vào năm 2004, người ta tìm thấy những mẫu hóa thạch từ những gì còn lại của một cá thể bò sát biển khổng lồ, có khả năng cao là thuộc chi Shastasaurus. Nó được đặt tên là Shastasaurus Sikanniensis, có kích thước ước tính lên đến 21 m và sống vào khoảng 210 triệu năm trước. Khối lượng cơ thể ước tính là từ 62 đến 68 tấn. Chúng có sọ khá ngắn và hàm không răng, cơ thể tuy nặng nề nhưng có hình dạng thủy động học tối ưu. Khả năng cao chúng thường săn các loài thân mềm và ít dữ tợn hơn so với Mosasaurus Hoffmanni
Vì các mẫu vật thu được rất rời rạc do sức phá hoại của thời gian nên đến nay chúng ta vẫn chưa tìm thấy thêm những bằng chứng thể hiện rõ được hình dạng chi tiết chính xác của loài này. Tuy nhiên, ít nhất là chúng ta vẫn có thể biết được trên trái đất thời xa xưa đã từng tồn tại một sinh vật to lớn và kỳ diệu như thế.
Megalodon
Con này thì quá nổi rồi nên mình sẽ chẳng cần nói nhiều nữa, về cơ bản thì nó rất giống cá mập trắng lớn hiện đại nhưng lại to hơn hàng chục lần.
Megalodon là một loài cá mập tiền tử khổng lồ, từng tung hoành trên khắp các đại dương từ khoảng 20,3 đến 3,6 triệu năm trước. Với những mẫu vật thu thập được, các nhà khoa học đã ước tính một con Megalodon trưởng thành có thể đạt kích thước cực đại lên đến 18 m chiều dài và khối lượng 60 tấn. Tức là khoảng gấp gần 50 lần con cá mập trắng lớn nhất từng được ghi nhận bởi Hiệp hội Cá Quốc tế (IGFA). Tuy nhiên vẫn có các bảng lập luận ước tính về kích của chúng có thể lớn hơn nhiều.
Hàm của Megalodon có kích thước rất lớn, thường rộng đến hơn 2 m, khớp hàm rất rộng và có thể mở từ 75 đến hơn 90 độ, cho phép Megalodon có thể nuốt hàng tấn thịt chỉ trong một nhát cắn. Lực cắn của một con Megalodon trưởng thành sẽ vào khoảng từ 12 đến 20 tấn. Cho phép nó cắn đứt xương sống và phá vỡ cấu trúc khoang ngực những con cá voi to lớn nhất cùng thời. Răng của chúng cũng có răng cưa mịn giúp tăng hiệu quả khi cắt xuyên qua da, các bó cơ và xương của con mồi. Răng của chúng cũng được chia làm nhiều hàng như cá mập hiện đại, cụ thể là khoảng 5 hàng để các răng cũ đã mẻ luôn được thay mới và giữ được uy lực của nhát cắn.
Vì là cá mập nên ngoài 5 giác quan cơ bản như chúng ta, chúng còn có thêm giác quan thứ 6 giúp cảm nhận được những dao động cơ học và xung điện từ nhỏ nhất của con mồi. Với giác quan thứ 6 này, đại dương đối với chúng hoàn toàn không có điểm mù.
Với khối lượng cơ thể quá lớn, chúng thường khó bắt kịp những loài nhanh nhẹn. Thay vào đó thì con mồi chủ yếu của chúng sẽ là cá voi và các loài sinh vật cỡ lớn nhưng chạp. Khi Megalodon tuyệt chủng vài triệu năm trước, kính thước của các loài cá voi cũng tăng lên đáng kể trong các mẫu có niên đại gần đây.
Nguồn tham khảo:
