Nếu bạn muốn truy cập lên Internet ẩn danh và vào một số trang web bị chặn thì chúng ta sẽ có 2 giải pháp phổ biến là VPN và Trình duyệt Tor. Mặc dù tác dụng của chúng là giống nhau nhưng cách thức hoạt động của chúng khác nhau, từ đó mà hiệu quả mang lại cho người dùng sẽ khác. Sau đây, mời các bạn cùng tìm hiểu về VPN và trình duyệt Tor để xem chúng khác nhau như thế nào và liệu bạn sẽ cần giải pháp nào nhé.
VPN là một dịch vụ cung cấp mạng riêng ảo, giúp người dùng truy cập ẩn danh
Thông thường khi bạn muốn truy cập vào một trong web thì trước tiên bạn sẽ phải kết nối với máy chủ của nhà mạng, rồi máy chủ đó sẽ kết nối bạn với máy chủ của trang web mà bạn muốn kết nối. Trong trường hợp này thì máy chủ của trang web có thể đọc được địa chỉ IP của bạn và nhà mạng cũng biết bạn đã kết nối với trang web nào.
VPN là viết tắt của VPN (virtual private network), nó là một hệ thống bao gồm nhiều máy chủ nằm rải rác. Khi bạn dùng dịch vụ VPN thì giữa máy chủ của nhà mạng và máy chủ của trang web sẽ có các máy chủ VPN. Dữ liệu kết nối sẽ được mã hóa thông qua các máy chủ VPN, nhà mạng sẽ không biết được bạn truy cập vào trang web nào, còn bên phía trang web cũng sẽ chẳng biết bạn là ai.
Vì máy chủ VPN không mọc lên như cây hay nấm trong rừng nên đa số các dịch vụ VPN đều là dịch vụ trả phí. Giá thì cũng có nhiều mức giá, dao động từ vài đô mỗi tháng đến cả trăm đô mỗi năm. Tất nhiên là vẫn có các dịch vụ VPN miễn phí với tính năng hạn chế hơn.
Tor là một trình duyệt miễn phí được thiết kế để giúp người dùng ẩn danh và truy cập dark web
Trình duyệt Tor không cần đến các máy chủ để giúp bạn ẩn danh như VPN, thay vào đó nó sử dụng các “node”, các lớp đảo địa chỉ IP để trộn các lượt truy cập của người dùng Tor lại với nhau. Các node này có thể là máy chủ, điện thoại thông minh, laptop, PC hoặc thiết bị chơi game của người dùng Tor nào đó.
Khi bạn dùng Tor thì nằm giữa máy chủ nhà mạng và trang web bạn truy cập là các thiết bị (node) của những người dùng Tor giống như bạn. Bạn sẽ vượt qua 3 node như thế để đến trang web cần truy cập. Các trang web chỉ có thể biết được node cuối cùng trong chuỗi 3 node đó mà thôi. Với việc làm xáo trộn các lượt truy cập như thế thì trình duyệt Tor có thể giúp bạn ẩn danh.
Ngoài ra thì đây cũng là trình duyệt duy nhất hỗ trợ truy cập vào các trang web có tên miền .onion, hay còn được gọi là dark web. Với việc truy cập vào một không gian mạng nhiều nguy cơ như thế thì khả năng giúp người dùng ẩn danh của Tor cũng là bắt buộc, trừ khi bạn không thèm quan tâm đến an nguy của bản thân và chiếc máy tính thân yêu của mình.
Tor vào được dark web và miễn phí nhưng rất chậm, VPN thì nhanh hơn nhưng tốn tiền, cả 2 cái đều có thể giúp bạn ẩn danh và “vượt chốt chặn”
Nếu bạn muốn vào những trang dark web và vào web bị chặn miễn phí thì trình duyệt Tor chính là câu trả lời
Nhược điểm lớn nhất của Tor là nó chậm. Bất cứ khi nào bạn sử dụng Tor hay VPN thì trên lý thuyết là bạn đều làm Internet của mình chậm hơn. Và vì Tor cần đến 3 bước nhảy như thế nên hiển nhiên là nó cũng sẽ chậm hơn đáng kể.
Với 3 node cách rất xa nhau thì việc Tor giảm 90% tốc độ truy cập internet cơ bản của bạn là chuyện bình thường. Cách để khắc phục là lấy các điểm IP ở gần bạn. Nó sẽ hữu ích đấy nhưng đến khi bạn cần IP của một điểm nào đó cách xa nơi bạn ở thì chuyện sẽ lại tiếp diễn. Ngoài ra thì cũng đã có nhiều cuộc tranh luận về tính an toàn của Tor, vì mặc dù người ta không biết bạn làm gì trên mạng nhưng bản thân kết nối không sử dụng phương thức mã hóa nào khác ngoài HTTPS tiêu chuẩn. Do đó mà trên lý thuyết thì bạn vẫn có thể bị theo dõi. Chưa biết khả năng chuyện đó xảy ra nhiều cỡ nào nhưng chắc chắn là có.
Tuy nhiên bù lại thì Tor chính là trình duyệt duy nhất có thể giúp bạn vào được các trang .onion. Đã vậy, nó còn miễn phí nữa nên nó sẽ vô cùng lý tưởng cho ai muốn fake IP, vào web bị chặn mà không cần phải trả tiền. Ngoài ra bạn cũng có thể sử dụng Tor cùng VPN với dịch vụ trả phí Proton VPN. Nó cho phép bạn mã hóa dữ liệu truy cập của mình và sau đó chỉ sử dụng 1 node để truy cập các trang .onion. Tuy vẫn có rủi ro nhưng đây là cách tốt nhất để bạn vào các trang web này.
Nếu bạn không hứng thú với dark web và muốn tốc độ cao thì VPN là dành cho bạn
Nếu bạn không hứng thú với việc ngụp lặn trong dark web mà chỉ đơn giản là muốn vào các trang web bị chặn, truy cập ẩn danh với tốc độ nhanh hơn trình duyệt Tor nhiều thì VPN chính là câu trả lời. Thậm chí trong một số trường hợp mà đường truyền không tối ưu (như là đứt cáp) chẳng hạn thì VPN còn có thể giúp bạn né các điểm nghẽn trên internet để có đường truyền tốt hơn thông thường nhiều.
VPN cũng không phải chỉ có các dịch vụ trả phí mới dùng được. Vẫn có một số dịch vụ VPN miễn phí khá hữu ích trong nhiều trường hợp, và Cloudflare WARP là một ví dụ điển hình. Chất lượng của nó cũng đã được cộng đồng kiểm chứng trong thời gian qua.
Trên đây là bài phân tích cơ bản về những ưu nhược điểm của dịch vụ VPN và trình duyệt Tor cũng như việc bạn nên dùng cái nào. Hy vọng đã mang đến được cho các bạn những thông tin hữu ích. Cảm ơn các bạn vì đã quan tâm theo dõi, chúc các bạn lướt web an toàn và mượt mà nhé.
Mời các bạn tham khảo thêm một số thông tin liên quan tại GVN 360 như:
- Một vài gợi ý giúp bạn giảm mệt mỏi khi dùng máy tính thời gian dài
- Một vài gợi ý để bạn chơi game, lướt web mượt mà khi cáp AAG đang đứt chưa hẹn ngày sửa xong
- Đứt cáp bây giờ đỡ đáng sợ hơn nhiều so với ngày xưa
Nguồn: HowtoGeek
Mời các bạn theo dõi fanpage của chúng mình theo đường link dưới đây để cập nhật những tin tức về game, công nghệ và nhiều thông tin thú vị khác nữa nhé!